04 okt Diëten, het verkeerde woord
Diëten, het verkeerde woord!
Ik wil jullie bewust maken van een aantal diëten: Wat houden ze precies in, waar zijn ze op gebaseerd en zijn ze nou wel zo effectief als we denken. Meestal werken deze diëten averechts. In de volgende voorbeelden geef ik aan waarom.
Sonja Bakker
Laten we beginnen met een bekende: Het Sonja Bakker dieet. Deze vrouw heeft er zelfs voor gezorgd dat we een nieuw werkwoord hebben binnen de Nederlandse taal. Het dieet is gebaseerd op een lage calorie- inname. Een gemiddelde dagvoeding varieert van 500 tot ruim 1250 kcal. Dit leidt tot snel en veel gewichtsverlies, maar het jojo ligt al op de loer. De kracht van haar methode wordt ongetwijfeld ondersteund door de vele recepten. De volger van dit dieet kan dan heel gericht boodschappen doen en koken.
Vooral het verouderde principe van minder vet eten onderbouwt haar methodiek. Waardoor je ook al snel kan stellen dat mede hierom dit dieet niet echt gezond is. Er wordt namelijk weinig onderscheid gemaakt tussen verschillende (goed en slechte) soorten vetten. Sommige vetten zijn essentieel voor een optimale gezondheid.
– Eén ding is zeker: de eierkoekenfabrikanten tijdens de hoogtijdagen van het sonjabakkeren zagen een hoge omzetstijging. Of dit nou zo’n “gezond” tussendoortje is..
Cambridge dieet
Momenteel ook wel (gelukkig) meer bekend om het crash- dieet. Het dieet draait grotendeels om laagcalorische soepen en dranken. Het dieet bestaat uit ongeveer 500 kcal per dag.. Je kunt zelf wel inzien dat dit veel te weinig is. De soepen en dranken zijn ook zeer laag in koolhydraten en bevatten veel eiwitten.
Wie met Cambridge dieet begint zal simpelweg heel snel en veel afvallen. Alleen ligt de gevreesde valkuil al snel op de loer. De stofwisseling gaat op een laag pitje branden en je zult een grote kans hebben op het krijgen van gezondheidsproblemen. De hoeveelheid energie dekt niet eens de hoeveelheid die het lichaam nodig heeft om zichzelf in stand te houden. Het gevolg is dan ook afbraak van vetvrije massa (spiermassa), dit is zeer onwenselijk voor gewichtsbehoud op de lange termijn.
Atkinsdieet
Dr. Robert Atkins is de grondlegger van het naar hem vernoemde dieet. Het is een dieet gebaseerd op een koolhydraatarm dieet en hoge vet/eiwit consumptie. Atkins stelde dat langdurig verhoogde insulinespiegels aan de basis staan van overgewicht en diverse medische problemen. Het eten van veel koolhydraten verhoogt de insulineproductie in het lichaam als reactie op de constant hoge bloedsuikerspiegel aldus Atkins. Ook stelt hij door de koolhydraatinname te beperken je insulinepeil in het lichaam daalt. Daarbij stijgt dan het glucagongehalte. Glucagon kan gezien worden als de tegenhanger van insuline. Dit hormoon zorgt er onder andere voor dat lichaamsvet wordt verbrand en dat opgeslagen cholesterol in de slagaderen wordt afgebroken.
Nadelen van dit dieet zijn het risico van hart- en vaataandoeningen door het hoge gehalte aan verzadigd vet in de voeding. Doordat er weinig koolhydraten worden gegeten, kan er een tekort aan vitaminen en mineralen ontstaan door de lage fruit en groentenconsumptie. Verder krijgt men ook weinig vezels binnen.
Mede dankzij dit dieet zijn veel mensen ‘bang’ geworden voor koolhydraten. Goede bronnen van koolhydraten zijn: Brinta, havermout, muesli, bambix, (volkoren)brood/ crackers/ beschuit/ rijstwafels, (zilvervlies)rijst, (volkoren)pasta, aardappelen, fruit.
Oerdieet (rawfooddieet)
Een van de recente dieetmethoden: het Oerdieet. Simpelweg, het eten wat we vroeger aten. Ze stellen dat onze spijsvertering en bijbehorende enzymen niet zo snel geëvolueerd zijn als onze moderne voedingsmiddelenindustrie. Wat wij tegenwoordig naar binnen gooien, staat wel heel erg ver af van onze oorspronkelijke natuur. ‘We zijn genetisch identiek geprogrammeerd aan onze voorouders en ons spijsverteringsstelsel heeft niets op met zulke enorme hoeveelheden suikers, chemische bewerkte vetten, smaakversterkers, kunstmatige zoetmiddelen, conserveermiddelen en kleurstoffen’. Het oorspronkelijke voedingspatroon van vroeger leek meer op het eten van:
• Noten, zaden, vruchten, groenten, vis en vlees.
Wat mag je dan niet meer eten?
• Pinda’s, pasta/rijst, zuivel, worsten, alcohol, suiker.
Mede hierdoor blijkt het oerdieet lastig vol te houden. Het dieet bestaat dus uit rauw, ongekookt, liefst onbewerkt voedsel zoals groente, fruit, zaden, noten, en gekiemde groente en peulvruchten. Het voedsel mag niet boven de 45 graden verhit worden. Bakken en koken doet men niet, wel gebruik men een blender of keukenmachine. Daardoor zijn hieraan zijn wat risico’s aan verbonden.
• Tekorten kunnen optreden doordat men te eenzijdig eet en te weinig in hoeveelheid binnenkrijgt. Daarnaast geeft het een hoger risico op besmetting met micro-organismen.
Conclusie
Het nadeel van al deze diëten is, dat ze niet leiden tot verbeterde voedingsgewoonten. Vroeg of laat treden er tekorten op aan (onder andere) vitaminen en mineralen. Het gewichtsverlies is veelal tijdelijk omdat men terugvalt op gewone voeding in combinatie met het oude eetpatroon. Omdat men dan nog steeds niet weet wat gezonde voeding is, vervalt de mens snel in het welbekende jojo effect. In de meeste gevallen zijn deze laag calorische diëten ook lastig vol te houden, omdat ze slecht inpasbaar zijn in het dagelijks leven. Een ‘verwoed lijner’ zal zich moeilijk voor kunnen stellen dat afvallen ook mogelijk is door gezond te eten (indien je onder je onderhoudsfase blijft eten).
De moderne lijner die gezond af wil vallen en, sterker nog, dit gewicht wilt behouden zal zeker niet kiezen voor bovenstaande diëten maar voor een gezonde levensstijl en geen tijdelijke.